Λογοθεραπεία
Λογοθεραπεία είναι η επιστήμη που ασχολείται με την πρόληψη, αξιολόγηση και αποκατάσταση διαταραχών που αφορούν την λεκτική ή μη επικοινωνία αλλά και τον λόγο (γραπτό ή προφορικό) σε παιδιά, εφήβους και ενήλικες. Οι διαταραχές αυτές μπορεί να είναι:
• Διαταραχές άρθρωσης
• Φωνολογικές διαταραχές
• Καθυστέρηση λόγου και ομιλίας
• Διαταραχές της ροής της ομιλίας (τραυλισμός, ταχυλαλία)
• Διγλωσσία
• Νευρολογικές διαταραχές λόγου και ομιλίας (αποτέλεσμα αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων, κακώσεων, εγκεφαλικής παράλυσης)
• Διαταραχές που οφείλονται σε βαρηκοΐα/κώφωση
• Διαταραχές που οφείλονται σε νοητική υστέρηση/ σύνδρομα/διάχυτη αναπτυξιακή διαταραχή
• Μαθησιακές δυσκολίες/δυσλεξία.
Αφορά την πρόληψη, την διάγνωση και την καταπολέμηση των διαταραχών του λόγου.Ο λογοθεραπευτής έχει ως κύριο μέλημα την γλωσσική ανάπτυξη ή και την αποκατάσταση, μέσω ειδικών δραστηριοτήτων, των δυσκολιών που αφορούν όλα τα επίπεδα του λόγου (αντίληψη, έκφραση, λεξιλόγιο, φωνολογία, άρθρωση, μορφολογία, σύνταξη, πραγματολογία).
Η διάγνωση και μετέπειτα η αποκατάσταση των δυσκολιών που αντιμετωπίζει στον λόγο του το άτομο που χρήζει λογοθεραπείας βασίζεται σε μια πλήρη αξιολόγηση ώστε να δημιουργηθεί ένα ολοκληρωμένο πλάνο αντιμετώπισης των δυσκολιών του.
Η απόκτηση της γλώσσας προκύπτει από μία εσωτερική διεργασία του λόγου που προηγούμενα έχει ακουστεί. Το άτομο που καθυστερεί να μιλήσει δεν έχει τρόπο να εκφράσει τις ανάγκες του και τα συναισθήματα του. Ένα τέτοιο άτομο αν δεν δεχτεί την κατάλληλη και έγκαιρη παρέμβαση θα είναι πάντα πιο πίσω αναπτυξιακά συγκριτικά με τους συνομηλίκους του και θα έχει πολλές πιθανότητες να παρουσιάσει μαθησιακές δυσκολίες κατά την ένταξη του στο δημοτικό.
Για να καταλάβει ένας γονιός ότι το παιδί του έχει κάποιες δυσκολίες στον λόγο του θα πρέπει να δώσει σημασία στις ενδείξεις που μπορεί να υπάρχουν από πολύ νωρίς. Η καθυστέρηση της ανάπτυξης της ομιλίας, η δυσκατάληπτη/ακατάληπτη ομιλία από την ηλικία των 2,5 ετών, το φτωχό λεξιλόγιο και η δυσκολία στην σύνταξη σωστών προτάσεων θα πρέπει να θορυβήσουν τους γονείς. Οι ενδείξεις αυτές δεν δηλώνουν ότι το παιδί έχει χαμηλό δείκτη νοημοσύνης είναι όμως η αφορμή για να προβληματιστούν και να απευθυνθούν στον ειδικό για μία γνώμη.
Πιο αναλυτικά, οι δυσκολίες στον λόγο θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως εξής:
• Δυσκολίες παραγωγής ήχων: αφορούν φωνολογικές ή αρθρωτικές δυσκολίες που σαν αποτέλεσμα έχουν το παιδί να παρουσιάζει δυσκατάληπτο λόγο και να μην μπορεί να γίνει κατανοητό από κάποιον τρίτο. Αν οι δυσκολίες αυτές δεν αντιμετωπιστούν εγκαίρως μπορεί να δημιουργήσουν, μετέπειτα, δυσκολίες στην γραφή καθώς το παιδί θα γράφει τους ήχους όπως τους αρθρώνει.
• Δυσκολίες στην σημασιολογική ανάπτυξη και φτωχό λεξιλόγιο: όσες πιο πολλές λέξεις γνωρίζει ένα παιδί τόσο πιο ικανό είναι να εκφραστεί. Αν το παιδί μεγαλώνοντας δεν αυξάνει τον αριθμό των λέξεων που χρησιμοποιεί ή δυσκολεύεται να ανακαλέσει αρκετές λέξεις μετέπειτα θα έχει δυσκολίες στην έκφραση του προφορικά ή γραπτά.
• Δυσκολίες στην γραμματική ή και στην σύνταξη: το παιδί μπορεί να κάνει λάθος χρήση της γραμματικής στον λόγο του ή να σχηματίζει ελλείπεις προτάσεις με λάθη στην σύνταξη.
• Δυσκολίες στην σωστή χρήση και κατανόηση της γλώσσας: αυτές μπορεί να αφορούν την δυσκολία κατανόησης του χιούμορ ή του μεταφορικού λόγου ή την λάθος χρήση του λόγου σε σχέση με τον συνομιλητή π.χ. πληθυντικός ευγενείας.Αν το παιδί αντιμετωπίζει κάποια/κάποιες από αυτές τις δυσκολίες στον λόγο του καλό θα είναι να γίνει μία λογοπεδική αξιολόγηση ώστε να προταθεί η κατάλληλη παρέμβαση για αυτό.